ΤΣΑΚΩΝΙΚΗ ΔΙΑΛΕΚΤΟΣ

Η τσακώνικη είναι μια απ τις αρχαιότερες διαλέκτους του κόσμου. Μιλιέται στο νόμο της Πελοποννήσου στην Τσακωνιά στην περιοχή της Κυνουρίας. Περιέχει λέξεις της αρχαίας ελληνικής απ την αρχαία δωρική της Λακωνίας με κάποιες αλλαγές βέβαια πχ Ζατσι το ρυάκι , τσαιρε ο καιρός κτλ…
Στις μέρες μας γίνονται πολλές προσπάθειες για να διατηρηθεί η τσακώνικη διάλεκτος, μέσα από τη μουσική παράδοση, τα δημοτικά τραγούδια και με τη συνοδεία του τσακώνικου χορού η διάλεκτος καταφέρνει να ζωντανεύει και να δείχνει την αξία της. Επίσης, υπάρχουν προσπάθειες και για την ιστορία της γλώσσας με έκδοση ποιημάτων και δημοσίευση άρθρων (Χρονικά των τσακώνων).
Βέβαια αξίζει να σημειωθεί ότι δημοτικά τραγούδια δεν παραδόθηκαν στην τσακώνικη διάλεκτο, γεγονός που πρέπει να αποδοθεί, μάλλον, στη μικρή, εδαφικά και πληθυσμιακά, έκταση της Τσακωνιάς, η οποία δεν ήταν δυνατόν να δημιουργήσει και να συντηρήσει τραγούδια δικά της. Κάποια τραγούδια που φέρονται ως τσακώνικα δημοτικά είναι δημιουργήματα ατόμων και δεν έχουν λαϊκή την προέλευση. Υπάρχουν κάποια τραγούδια στη νεοελληνική γλώσσα, που αντιστοιχούν σε χορευτικούς ρυθμούς οι οποίοι χορεύονται μόνο στη Τσακωνιά: Η τέσσερα, πίσω τα αηδονάκι, Στα τρία ή ανασηκωτός και Πέρα μεριά, μαντζουράνα μου. Όσο για τα μουσικά όργανα, σπανίως έκαναν την εμφάνισή τους στα φτωχά Τσακωνοχώρια. Έτσι, ο χορός συνοδευόταν από τραγούδια που λέγονταν με το στόμα με εξαίρεση στους γάμους. Εκεί, αν ο γαμπρός και κυρίως οι χορευτές ήταν γενναιόδωροι, μπορούσαν να ικανοποιήσουν τις οικονομικές απαιτήσεις των οργανοπαιχτών, που έπαιζαν βιολί και λαγούτο, όργανα ξενόφερτα, όπως ήταν και το κλαρίνο στα βόρεια χωριά και το σαντούρι στο Λεωνίδιο.
Οι ηλικιωμένοι που χρησιμοποιούν καθημερινά τη διάλεκτο δίνουν το παράδειγμα στους νεότερους κάνοντας τους να επικοινωνούν με τον ίδιο τρόπο και όχι μόνο, εφόσον η παράδοση των τσακώνων δε συνδέεται μόνο με την γλώσσα αλλά και με τα ήθη και τα έθιμα τους όπως η παραδοσιακή ενδυμασία για παράδειγμα. Όσον αναφορά την διατήρηση της γλώσσας, μεγάλη είναι και η συμβολή των δάσκαλων σε κάποιες περιοχές που μέσω του μαθήματος τους προσπαθούν να περάσουν στα παιδιά την ιστορία της διαλέκτου και τον τρόπο που αυτή μιλιέται για χιλιάδες χρόνια. Εξάλλου και το λογότυπα της ιστοσελίδας των τσακώνων «Αρκάδες εσμέν» θέλει να δείξει τη στενή σύνδεση της τσακώνικης διαλέκτου με την αρχαία ελληνική γλώσσα.
Παρόλα αυτά υπάρχει κίνδυνος εξάλειψης της διαλέκτου λόγω του ότι οι νέοι μαθαίνουν αποκλειστικά την κοινή ελληνική γλώσσα στο σχολείο, στην καθημερινότητα τους, αφού τα μέσα μαζικής ενημέρωσης έχουν εισβάλει σ αυτήν αλλά και στα επαγγελματικά τους εφόσον τα παλιότερα επαγγέλματα έχουν υποχωρήσει δίνοντας τη θέση τους σε νέα που έχουν σχέση με την τεχνολογία και τον τουρισμό.