Σχολιασμός αποτελεσμάτων ψηφοφορίας

Μπράβο στην ομάδα που είχαν να ασχοληθούν με ένα ιδιαίτερα δύσκολο κείμενο όπως αυτό του διηγήματος του Παπαδιαμάντη "Φόνισσα" και τελικά κατάφεραν να το φέρουν πρώτο μεταξύ των κειμένων που εξετάσαμε. Αναγνωρίζοντας ότι η προτίμηση δεν αφορά το σύνολο των παιδιών της τάξης, εκτιμώ ιδιαίτερα την αποφασιστικότητα και το ζήλο κάποιων παιδιών που συνέβαλαν στο αποτέλεσμα. Αντίθετα, η αδιαφορία και η παραίτηση, η αδράνεια και η απαξίωση των πάντων δεν οδηγούν πουθενά. Μπράβο στα παιδιά της "Φόνισσας", μπράβο και στα "Ψάθινα καπέλλα" που προσπάθησαν αλλά δεν τα κατάφεραν.
Όσο για τα κείμενα που είχατε καθώς και τις τηλεοπτικές ή θεατρικές αποδόσεις τους, το καθένα είχε τη δική του γοητεία αδιαμφισβήτητα: ο σκληρός ρεαλισμός του Παπαδιαμάντη αλλά και ο ποιητικός του λόγος, ο κοινωνικός προβληματισμός του Θεοτόκη με τα σκληρά μαθήματα ζωής στη νεαρή Ρήνη, η τραγική φιγούρα της Στέλλας Βιολάντη που συκγρούεται με τον βάρβαρο πατέρα της, η συμπαθής Αρετούσα που ο έρωτάς της για τον Ερωτόκριτο άντεξε τότε την εξορία και την αντίσταση του πατέρα της αλλά αντέχει μέχρι και σήμερα, η τρυφερότητα και η νοσταλγία με την οποία παρουσιάζεται η εφηβική ηλικία στα "Ψάθινα καπέλλα". Σε όλα οι πρωταγωνιστές μοιράζονται ρόλους και άλλοτε υπακούν σε στερεότυπα συμπεριφοράς που αναμένονται από την ηλικία, το φύλο, την κοινωνική τους τάξη,την εποχή άλλοτε τα αντιπαλεύουν και είτε νικώνται είτε νικούν. Δύσκολος και άνισος ο αγώνας πολλές φορές είναι η αλήθεια αλλά τόσο αληθινός...

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ: ΠΟΙΗΣΗ

Καλωσήρθατε στην ποίηση.
Παραδοσιακή ή μοντέρνα η ποίηση μαγεύει, ταξιδεύει, διδάσκει και προβληματίζει, Για να ξέρουμε πού βρισκόμαστε ως προς την ποίση ας ρίξουμε μια ματιά στις περιόδους της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, καθώς και στις Σχολές και τα λογοτεχνικά ρεύματα.



Μια πιο αναλυτική παρουσίαση δίνεται παρακάτω. Μπορείτε να διαπιστώσετε τη συσσώρευση των δημιουργών και των ρευμάτων στο τέλος του 19ου και μέχρι την αρχή του 2ου Παγκοσμίου πολέμου. Η χρονογραμμή αυτή μπορεί να σας βοηθήσει για την 1η ομαδική εργασία σας.

ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΣ

Tου Κύκλου τα γυρίσματα, που ανεβοκατεβαίνουν,
και του Τροχού, που ώρες ψηλά κι ώρες στα βάθη πηαίνουν·
και του Καιρού τα πράματα, που αναπαημό δεν έχουν,
μα στο Kαλό κ' εις το Kακό περιπατούν και τρέχουν·
και των Αρμάτω' οι ταραχές, όχθρητες, και τα βάρη, 5
του Έρωτος οι μπόρεσες και τση Φιλιάς η χάρη·
αυτάνα μ' εκινήσασι τη σήμερον ημέραν,
ν' αναθιβάλω και να πω τά κάμαν και τά φέραν
σ' μιά Κόρη κ' έναν ’γουρο, που μπερδευτήκα' ομάδι
σε μιά Φιλιάν αμάλαγη, με δίχως ασκημάδι.

Έτσι ξεκινάει ο ποιητής την ιστορία του Ερωτόκριτου προϊδεάζοντάς μας για όσα θα ακολουθήσουν: ο έρωτας της Αρετούσας με τον Ερωτόκριτο, η σύγκρουση αρχικά του Ηρακλή με τον Ερωτόκριτο και η εξορία του δεύτερου, με την Αρετούσα στη σνέχεια η οποία περιορίζεται με τη Νένα στη σοφίτα. Αλλά και ο πόλεμος με τους Βλάχους και ο ηρωισμός του Ερωτόκριτους που σώζει το βασίλειο των Αθηνών, η συμφιλίωση και το ευτυχές τέλος.
Ο Ερωτόκριτος, πολύστιχο αφηγηματικό ποίημα, ελαφρύ ανάγνωσμα στην αρχή, άργησε να τύχει της αποδοχής που έχει σήμερα αλλά πλέον εξακολουθεί να εμπνέει τους καλλιτέχνες στη ζωγραφική, στη μουσική, στο θέατρο.

Τα ψάθινα καπέλα

Το βιβλίο της Μαργαρίτας Λυμπεράκη "Τα ψάθινα καπέλα" που δημοσιεύθηκε το 1946 είναι ένα εφηβικό μυθιστόρημα που παρουσιάζει τον κόσμο των τριών αδερφών, της Μαρίας (20 χρόνων), της Ινφάντας (18 χρόνων) και της Κατερίνας (16 χρόνων), στην αστική Αθήνα το 1946. Ο τίτλος είναι παρμένος από τα ψάθινα καπέλα που αγόρασαν οι τρεις αδερφές το πρώτο καλοκαίρι που πέρασαν στο σπίτι του παπού τους στην Κηφισιά.
Το πρόσωπο που αφηγείται είναι η Κατερίνα, αλλά παρεμβάλλονται και άλλα πρόσωπα μέσα από διάφορες αφηγηματικές τεχνικές, όπως όταν παρεμβάλλονται αποσπάσματα από το ημερόλογιο της Λώρας Παρηγόρη, ή όταν κάποια πρόσωπα αναδιηγούνται τα γεγονότα για να αναδειχθεί η πολυπρισματικότητά τους. Η δομή ολόκληρου του έργου δίνει την αίσθηση ενός ημερολογίου, το οποίο μάλιστα με το κλείσιμο του μυθιστορήματος μένει ανοικτό. Στο μεγαλύτερό του μέρος είναι γραμμένο σε πρώτο πρόσωπο.
Το έργο χωρίζεται σε τρία μέρη: Πρώτο, δεύτερο, τρίτο καλοκαίρι•τα επιμέρους κεφάλαια (έξι με οκτώ σε κάθε μέρος) φέρνουν τίτλους συμβατικούς και λίγο άσχετους με το περιεχόμενο, επιφανειακούς και καμιά φορά και παραπλανητικούς. Η συγγραφέας παίζει με τη σύμβαση του πίνακα περιεχομένων. Κι εν γένει: παρουσιάζει τα γεγονότα επίτηδες κάπως ασυνάρτητα, χύμα, παρορμητικά, χωρίς αυστηρή δόμηση και σειρά, όπως συσσωρεύονται στη συνείδηση της Κατερίνας• ο αναγνώστης βλέπει με τα μάτια της και βρίσκεται μέσα στο κεφάλι της. Άλλοτε πάλι «ταξιδεύει» ανάμεσα στα πρόσωπα ή συμμερίζεται μια άλλη προσωπική γωνία.
Τα τρία καλοκαίρια έχουν συνοχή και συνάρτηση μόνο για το υποσυνείδητο της Κατερίνας: «Όλ’ αυτά δένονται μ’ έναν κρίκο, που πρέπει να τον βρω» (σ. 295)•
Θέματα που θίγονται στο έργο:η γοητεία και οι δυσκολίες της εφηβείας, ο έρωτας, οι σχέσεις των δύο φύλων, η οικογένεια, οι πλούσιοι και οι σχέσεις τους με τους άλλους ανθρώπους, η φύση και η επίδρασή της στον ψυχισμό των ανθρώπων.
Το μυθιστόρημα γυρίστηκε και για την Ελληνική τηλεόραση. Τα αρχεία της σειράς διατίθενται στο ψηφιακό αρχείο της ΕΡΤ. Τα επεισόδια που αντιστοιχούν στο κείμενό μας είναι το 2ο Επεισόδιο και το 3ο Επεισόδιο. Ενδιαφέροντα είναι και τα Επεισόδια 4 που παρουσιάζει το γάμο της Μαρίας και 11 με την πρόταση γάμου του Δαυίδ στην Κατερίνα και την αντίδραση της τελευταίας.

Τα αποσπάσματα από τα δύο επεισόδια τα οποία βασίζονται στο κείμενο του βιβλίου είναι στο παρακάτων video. Είναι ενδιαφέρον να δείτε πώς αποδίδονται από τον σκηνοθέτη τα αισθήματα της Κατερίνας και οι σκέψεις της και να τα συγκρίνετε με το κείμενο. Τι προτιμάτε; Ποιος σας ταξιδεύει περισσότερο; Η επιλογή δική σας...